SVS: Ring: verstoken zetting

Verzameling van SVS-jes waarin stap voor stap wordt getoond hoe een werkstuk of techniek wordt uitgevoerd
Plaats reactie
Gebruikersavatar
Daniel Houwer
Zeer actief lid
Zeer actief lid
Berichten: 1472
Lid geworden op: zaterdag 04-11-2006, 13:32
Ervaring: Professioneel goudsmid
Woonplaats: Haarlem

SVS: Ring: verstoken zetting

Bericht door Daniel Houwer »

Iedereen heeft hem wel eens gezien, de verstoken zetting.
Valt onder het hoofstukje incrustatiezettingen, en verder, greinenzetting. Pave, ster en fil? zettingen vallen hieronder.

Verstoken Zetting.

In dit geval, de Fil? zetting.

Van de klant moest het een roodgouden ring met 5 diamanten en 6 saffieren worden.
Nu vind ik zelf roodgoud en saffier niet perfect samengaan, maar klant is koning.
Bij deze zetting heb ik minstens 0.5mm vanaf de steen tot de rand nodig.
De diamanten 5 in totaal, zijn 1.2mm in diameter en de saffieren 1.5mm.
De ring wordt dus 2.5mm breed.
Afbeelding

Bepaal het midden van de ring, (met een schuifmaat of passer)
Afbeelding
En bepaal hoe ver de centers van de stenen van elkaar af moeten liggen.
De brillies zijn 1.2, de saffies 1.5 en ik neem meestal bij deze zetting minimaal 0.2mm tussen de stenen. Vandaag maar eens 0.3. Dat betekent dat de centers 1.5 mm uit elkaar komen. Zet het af op je passer en zet de centers uit.
Afbeelding
Sla of duw een centerpons op de afgetekende punten. Een klein deukje is vaak genoeg.
Als je de deuk aan de andere kant van het materiaal kan zien, moet je zachter slaan of een lichtere hamer pakken.
Afbeelding
Boor de gaten met een klein boortje. Voor deze kleine stenen boor ik graag voor met 0.5, 0.6 of in dit geval (had ik al in het handstuk) 0.7mm. Als je gelijk met 1mm gaat boren moet je wel erg goed kunnen boren. Mocht je een beetje van het center afwijken kan je hoe kleiner je boort, meer corrigeren.
Afbeelding
Zoals meestal al moet je nog enigszins corrigeren. Gebruik daarom b.v. een 0.8 bolfrees om de gaten te corrigeren, daarna een 0.9 of 1.0 om verder te corrigeren. Het hoeft niet in 1 keer goed te komen, als het maar goedkomt voordat je de rusting freest.
Afbeelding
Frees niet helemaal door. Tot 0.9mm kan het wel, maar dat verzwakt onnodig de ring.
Frees de frezen tot net iets over de helft in. Doe dit totdat je bolfrees 0.1mm kleiner is dan je steenmaat. In dit geval heb je 2 steenmaten, dus hou voor de briljanten op met frezen als je bolfrees 1.1mm is. Dit doe je om je chatonfrees te sparen. Deze frezen hebben de vorm van een briljantslijpsel, slijten vrij snel en zijn duurder dan bolfrezen die minder snel slijten. Voor de saffieren ?bolfrees? je voor tot 1.4mm en net als voor de briljanten frees je met de chatonfrees met dezelfde maat als de steen. Dit doe je zo diep dat als je de steen in de zetting drukt hij met de tafel gelijk loopt aan het oppervlak.
Afbeelding
Vergeet niet de gaten aan de binnenkant van de ring, die word mooi zoet afgewerkt als je daar een grote (zeg 1.5mm) bolfrees even langs de gaatjes haalt.
Als alle stenen goed zitten wordt het tijd te gaan steken.
Gebruik een kleine bolsteker (bijvoorbeeld 1 die van een botte frees geslepen is) en steek tussen de stenen vrij diep naar beneden, zodat een dikke spaan tussen de stenen ontstaat.
Afbeelding

Afbeelding
Vervolgens gebruik je een greinendraaier (nr 6 of 7 in dit geval) om de spanen tot mooie bolletjes tussen de stenen te duwen, draaien of wiegen.
Afbeelding

Afbeelding

De stenen zitten nu als het goed is vast. Controleer dit en herstel indien nodig.
Nu komt het steekwerk langs de rand.
Ik gebruik een car? steker om bij de buitenste stenen vanaf de rand, diagonaal naar het midden van de steen (naar de grein toe) een klein puntje te steken. Dit alleen bij de buitenste greinen, om de hoek van het kader aan te geven.
Daarna pak ik de vlaksteker om langs de rand van de stenen een mooie glansrand te steken.
Afbeelding

Zorg dat je met een scherpe steker begint. Als je steker niet scherp is hoef je niet eens te proberen. Als je je steker nog niet goed slijpen kan, oefen dit dan totdat het wel lukt.
Net als met boren, met botte boren zal het niet goed gaan. Onder het hoofstukje Zetten zal ik ook een stukje over stekers slijpen schrijven.

Goed, versteek de rand met een scherpe steker. Ontwijk de greinen zoveel mogelijk, en hou de rand recht en zo strak mogelijk.
Afbeelding



Nu is de zetting gereed om gepolijst te worden.
Deze ring echter nog niet. Ik moet nog een bladmotief naast de zetting, en aan de zijkant van de ring graveren.
Daarvoor begin ik met een car? steker. Daarmee zet ik naast de zetting 2 lijnen net langs de rand van de ring. Daar tussen op gelijkmatige afstand een schuine streep dwars over de ring.
Afbeelding

Nu snij ik met een vlakster de hoeken van de ontstane ?wiebertjes? af.
Afbeelding
En weer met een car? steker graveer ik een nerf schuin over het ?wiebertje?.
Afbeelding
Dit doe ik ook aan de zijkanten.

Aanvulling, nu ben ik (fout fout fout) vergeten te melden en te fotograferen dat de randen van de ring worden bewerkt met ene millegriffe rad. Dit stukje gereedschap zorgt voor de parelrand langs de randen. Dit gereedschapje wijst zelf hoe het gebruikt moet worden, maar enige oefening kan geen kwaad.

en dan nog polijsten, schoonmaken, in een doosje stoppen en aan de klant afgeven.
Afbeelding

Afbeelding
Zo ook zijn deze ringen gemaakt.
Afbeelding

Afbeelding



Goed, dat was het voor vandaag.
Als er nog rare dingen in mijn tekst staan, of er zijn onduidelijkheden of gewoon vragen,
Ik hoor het graag.

Groeten,

Daniel
_________________


Hoe heet dat ding waar je de ring overheen hebt gezet?
Dat ding heet gewoon ringenklem. Ik gebruik hem vooral bij dit soort zettingen en pave. Bij zilver moet je oppassen dat je hem niet te vast draait, want je rekt vrij snel de ring op.
Afbeelding

Ik heb meteen al een vraag. Bij deze zetting zeg je dat je niet door moet frezen omdat dat ten koste gaat van de sterkte van de ring.
Bij de wrijfzetting zeg je:
Met bolfrees 2.0 tot over de helft of helemaal doorfrezen.
Is het dan toch niet beter om nooit helemaal door te frezen?

Nee hoor, dit ringetje is maar ongeveer 1 mm breder dan de stenen en dan verzwakken zoveel gaten dicht naast elkaar aanmerkelijk.

Bij die wrijfzetting had ik geloof ik een ruim 2mm bredere ring dan de stenen.
En ik houd graag zoveel mogelijk goud of zilver naast/onder de steen over.
Ofwel een mix tussen wat zetten makkelijker maakt (sneller) en wat nog een prima stevige ring mogelijk maakt.
Het verschilt per zetstuk. En verschilt ook naar hoeveel tijd je ervoor hebt en hoe je pet staat.

Je kan natuurlijk ook blind zetten, dat moet ook wel eens als het ontwerp dat vereist of de klant dat wil.
Maar de moeilijkheden daarbij zorgen er meestal voor dat je een stuk langer bezig bent met zetten.

Ter inleiding, ik krijg hopelijk een nieuwe collega die met microscoop en gravomat zijn zettingen doet. Voor file en pave zettingen pakt hij het anders aan dan ik. Alhoewel een andere collega mij hier ook op wees.
Hij versnijdt eerst de hele ring en laat "pilaartjes" goud staan waar de greinen gaan komen. De gaten worden hiervoor, of hierna ingefreesd.
Heeft iemand van jullie hier ervaring mee?

Ik ga het zeker proberen want het grote voordeel is dat je je steker niet langs de stenen hoeft te halen, met bot worden of erger nog steen breken tot gevolg. Nadeel lijkt mij dat het wat langer duurt maar dat kan ik mis hebben.
Hopelijk is er iemand hier die wat tips kan geven.

Er zijn diverse werkwijzen voor deze zetting. Inderdaad, eerst steken en daarna de stenen er pas in. Is wel wat meer werk, maar ook heel leuk om te doen en wordt erg mooi.
Maar jouw wijze van zetten pas ik ook regelmatig toe. Ken je het boek" "Das Edelsteinfasse" van Walter Zeiss?
Is erg informatief, ik raadpleeg het regelmatig.

Antwoord 2
Voor het versnijden doe ik idd eerst steken en dan de stenen er in, qua snelheid maakt het niet veel uit, alleen even snel na frezen, alleen komt het wel eens voor dat je net te diep steekt en de rondist rand zichtbaar is met een goede loupe. Jouw methode is mooier.

Heb je nog tips over hoe die zetting aan te pakken voordat je de rustingen freest?
Net als jij doet klein boren, groter frezen en met de chaton frees op maat en diepte frezen. Als alle stenen goed zitten (tafel gelijk met het metaal) de stenen lichten ( op een was plaatje voor de volgorde. ) dan de spaan opsteken en dan versnijden. Heel licht op maat frezen, stenen plaatsen, met greinendraaier vast zetten, ruimte tussen de stenen iets versnijden.
Soms doe ik met een mini elstje even langs de steen de rand even optrekken (glanzend wrijven) niks meer niks minder.

Waar heb jij die kloof vandaan om de ringen aan de zijkant te bewerken?
Die ringenklem (nu niet echt een kloof) waarmee ik de ring vastklem als ik de zijkanten graveer is gewoon bij bijou te bestellen.
Laatst gewijzigd door Daniel Houwer op maandag 26-02-2007, 0:09, 2 keer totaal gewijzigd.
The best things in life are still made by hand
Gebruikersavatar
peterspanje
Zeer actief lid
Zeer actief lid
Berichten: 527
Lid geworden op: vrijdag 13-11-2015, 17:43
Ervaring: Amateur (geen cursist)
Woonplaats: den haag

Re: SVS: Ring: verstoken zetting

Bericht door peterspanje »

Veels te zonde om onderaan dit draadje te bungelen!
Gebruikersavatar
Lize Bouwman
Enthousiast lid
Enthousiast lid
Berichten: 194
Lid geworden op: zondag 15-01-2012, 14:50
Ervaring: Semiprofessioneel goudsmid
Woonplaats: Hilversum
Contacteer:

Re: SVS: Ring: verstoken zetting

Bericht door Lize Bouwman »

Precies. "Up".

Ik moet dit toch ook echt eens gaan proberen en oefenen. Toch gaaf als je dit kan!
Perfecte imperfectie.
Gebruikersavatar
Sun
Actief lid
Actief lid
Berichten: 291
Lid geworden op: vrijdag 27-03-2009, 21:16
Ervaring: Leerling vakopleiding
Woonplaats: Heerlen
Contacteer:

Re: SVS: Ring: verstoken zetting

Bericht door Sun »

Oooooooooooooh, wauw :-) Later.. Als ik groot ben :-)
Groetjes,
Sun

Solis Fortuna Iuvat
Plaats reactie